Duurzaam speelgoed; dat wil je voor je kind. Maar hoe weet je nu of je écht een verantwoorde keuze maakt? In dit artikel vind je tips voor duurzaam speelgoed kopen.
In de praktijk wil je speelgoed dat veilig is voor je kind, gemaakt is van materialen die lang meegaan én dat liefst niet na drie speelsessies bij het oud vuil staat. Je wilt kwaliteit kiezen. En vooral iets waar je kind écht mee gaat spelen. Duurzaam speelgoed dus. Maar…
Wanneer is speelgoed nou duurzaam?
Duurzaam speelgoed gaat om hoe lang het meegaat, hoe veelzijdig het is en of het geschikt blijft voor verschillende leeftijden. Dat zie je terug bij houten speelgoed en open einde materialen die je steeds opnieuw kunt inzetten. Denk aan houten blokken, magnetische tegels, loose parts, siliconen speelgoed of ander materiaal dat jaren door kan. Als je dat combineert met de juiste keurmerken en eerlijke informatie over productie, heb je al snel een goede basis te pakken.
Duurzaam betekent niet dat iets niet van kunststof gemaakt kan zijn. Sterker nog. Ik vind LEGO (Duplo) juist heel duurzaam! Dit gaat járenlang mee en er wordt uren mee gespeeld. Soms kan het zelfs over generaties heen worden doorgegeven. Dat maakt het voor mij duurzaam speelgoed. Veel ouders realiseren zich namelijk niet dat duurzaamheid voor een groot deel zit in ‘duur van gebruik’. Speelgoed dat langer meegaat, tijdloos is en waar kinderen steeds opnieuw iets mee kunnen bouwen of bedenken, is automatisch duurzamer dan speelgoed met één vaste functie dat snel verveelt.
Daarom is het zo waardevol om verder te kijken dan de verpakking. Vraag je bij elk stuk speelgoed af: hoe veelzijdig is het? Kan mijn kind dit op meerdere manieren gebruiken? Kan het meegroeien met hun leeftijd? En misschien wel de belangrijkste: voelt het stevig en kwalitatief genoeg om doorgegeven te worden aan broertjes, zusjes of zelfs een volgende generatie? Die levensduur maakt namelijk het echte verschil.
Natuurlijk zijn er nog een paar belangrijke punten die helpen om bewuste keuzes te maken. Denk aan welke materialen er gebruikt worden, hoe veilig de verf of het plastic is, of het product getest is op schadelijke stoffen en of er sprake is van duurzame bosbouw of gerecycled materiaal. De verpakking, productie en zelfs de reparatiemogelijkheden spelen ook mee. Zelfs logistiek speelt een rol; haal je iets van verder weg, of scoor je het lokaal?
Het klinkt veel, maar zodra je weet waar je op moet letten, wordt duurzaam speelgoed kopen vanzelf een stuk makkelijker én logischer.
Materialen bij duurzaam speelgoed kopen: wat kies je wel en wat liever niet?
Wanneer je duurzaam speelgoed koopt, draait het vaak om de materialen. Die bepalen niet alleen de veiligheid, maar ook hoe lang het speelgoed meegaat. Houten speelgoed is daarin een grote favoriet. Maar dan wél het juiste hout: FSC-gecertificeerd hout uit duurzaam beheerde bossen of rubberwood dat afkomstig is van rubberbomen die anders worden weggegooid, is een goede keuze. Dit materiaal voelt stevig aan, gaat jarenlang mee en blijft mooi. Zelfs bij intensief gebruik. Je kent het misschien wel van merken die open einde speelgoed maken zoals blokken en loose parts. Die sets slijten nauwelijks, waardoor ze ideaal zijn om te bewaren of door te geven.
Plastic speelgoed krijgt vaak een slechte reputatie, maar dat is niet altijd terecht. Gerecycled plastic of hoogwaardig BPA-, PVC- en ftalaatvrij kunststof kan verrassend duurzaam zijn. Vooral wanneer het stevig is, niet verkleurt en geschikt blijft voor binnen en buiten.
Siliconen speelgoed is ook een duurzame winnaar. Het is flexibel, makkelijk schoon te maken, food-grade veilig en vrijwel onverwoestbaar. Ideaal voor badspel, baby’s en sensorische activiteiten.
En dan heb je nog bio-based materialen, zoals bioplastics gemaakt uit suikerriet of maïszetmeel. Die worden steeds populairder omdat ze een lagere ecologische voetafdruk hebben.
Kijk ook naar wat je liever vermijdt: zachter, soms zelfs ‘ruikend’ plastic, dun materiaal dat snel kapot gaat (speelgoed dat al bij de eerste speelsessie uit elkaar valt). Dat soort materialen hoort niet thuis in de speelgoedkast. Let bij geverfd speelgoed daarnaast op watergedragen, non-toxic verf. Jonge kinderen stoppen veel in hun mond, dus veiligheid staat voorop. En check altijd of het CE-keurmerk aanwezig is. Dat is in Europa verplicht en geeft aan dat het voldoet aan de minimale veiligheidseisen. Extra keurmerken zoals EN71 (voor speelgoedveiligheid), FSC (voor hout), OEKO-TEX (voor textiel) of GOTS (voor biologische stoffen) zijn goede aanvullingen.
Duurzame materialen zijn niet alleen beter voor het milieu, ze zorgen er ook voor dat je kind speelt met iets dat fijn aanvoelt, veilig is en tegen een stootje kan. Dat maakt speelgoed automatisch veel waardevoller.
