Gedrag & Spel hangen nauw samen. Het spelgedrag van je kind weerspiegelt zijn emoties en behoeften. Van frustratie bij kinderen wanneer een toren omvalt tot de drang om altijd de regels te bepalen tijdens een bordspel: in het spel komt zijn karakter naar voren.
Op deze pagina duiken we in wat er achter die speelmomenten schuilt. Je krijgt inzichten, herkenning en tips om van sociaal spel weer iets positiefs te maken, zelfs als het even ingewikkeld wordt.
Waarom gedrag en spel samenhangen
Kinderen spelen natuurlijk omdat ze het leuk vinden, maar spel is voor hen ook een manier om hun hart te luchten. Ze gebruiken spel als uitlaatklep voor hun energie en fantasie, vaak zonder te beseffen hoeveel ze daarbij leren. Al spelend verwerken ze indrukken en gevoelens en dat is ontzettend goed voor hun ontwikkeling. Spel en gedrag zijn dus onlosmakelijk verbonden: in hun spel uiten kinderen wat er in hen omgaat.
Tijdens het spelen komen allerlei vaardigheden en emoties om de hoek kijken. Kinderen leren op een veilige manier omgaan met winnen en verliezen, zich aan spelregels houden, geduld hebben en op hun beurt wachten. Hoe lastig dat soms ook is. Dergelijke speelmomenten vragen flink wat zelfbeheersing en concentratie, maar helpen hun sociale vaardigheden vooruit. En spelen ze samen in teamverband, dan oefenen ze meteen met overleggen en samenwerken. Spelen is een oefenterrein waarop ze vaardigheden voor het sociale spel van het echte leven opdoen.
Natuurlijk gaat dit met vallen en opstaan. Een simpel gezelschapsspel kan bijvoorbeeld grote emoties oproepen. Verliest je kind een spelletje, dan kan de teleurstelling hoog oplopen. Toch leren kinderen juist door zulke ervaringen beter met gevoelens om te gaan. Zo toont onderzoek aan dat kinderen tijdens het spelen leren omgaan met frustraties wanneer iets niet lukt of anders loopt dan verwacht. Ieder potje biedt een kans om te oefenen met emotieregulatie. Van rustig blijven bij tegenslag tot beheerst reageren als iets niet helemaal gaat zoals gehoopt.
Ook ogenschijnlijk lastig gedrag tijdens het spelen heeft vaak een reden. Wat opstandig gedrag lijkt, is vaak een roep om ruimte of erkenning. Als een kind continu tegen de (spel)regels ingaat, kan dat een signaal zijn dat de regels niet passen bij zijn of haar behoeften. Met andere woorden: het “lastige” gedrag vertelt jou iets. Door te kijken naar wat er achter het gedrag schuilt, kun je ontdekken wat je kind nodig heeft.
In deze rubriek vind je geen kant-en-klare oplossingen, maar wél inzicht, herkenning en inspiratie. We delen tips om het (samen)spel stap voor stap rustiger en leuker te maken. Lees artikelen zoals…
- Frustraties tijdens spel: waar komen ze vandaan?
- Samenspelen of liever alleen?
- Controle in het spel: wat als je kind altijd de regels bepaalt?
- Spel als uitlaatklep voor gevoelige kinderen
- Spelen met temperamentvolle kinderen
Voor wie is de informatie op deze pagina?
Deze informatie is er voor jou als je een of meer van deze situaties herkent:
- je merkt dat je kind regelmatig gefrustreerd raakt tijdens het spelen
- je kind speelt liever alleen dan met anderen (sociaal spel is lastig)
- je kind wil bij elk spel de baas zijn en alle spelregels bepalen
- je wilt weten hoe je je kind kunt helpen met emotieregulatie en samenwerking tijdens spelen
- je gelooft dat spelen méér is dan tijdverdrijf en bent benieuwd wat het spelgedrag van je kind je kan vertellen
Ben je klaar om verder te lezen? Duik dan in de artikelen hieronder